- today
- Porady
- 0 polubień
- 208 odwiedzin

Od 2018 roku liczba kradzieży samochodów w Polsce utrzymuje się w granicach 8 300 - 8 800 rocznie, przy czym w roku 2022 odnotowano znacznie mniej takich zdarzeń (ok. 7 100). Malejące statystyki mogą napawać optymizmem, zwłaszcza gdy porówna się je z rokiem 1999 roku, w którym to policja zarejestrowała ponad 71 000 kradzieży samochodów. Z czego wynika 10-krotny spadek liczby skradzionych aut? Niewątpliwie przełomem był rok 1998, w którym wprowadzono obowiązkowy immobilizer w nowych samochodach dostępnych na terenie krajów europejskich, m.in. Niemiec i Wielkiej Brytanii. Obecnie tego typu zabezpieczenie stosowane jest we wszystkich samochodach, co pozwoliło na znaczne ograniczenie liczby kradzieży.
Czym jest immobilizer?
Immobilizer to zabezpieczenie antykradzieżowe składające się dwóch części, które wzajemnie się ze sobą komunikują: transpondera ukrytego najczęściej w kluczyku oraz centrali zamontowanej w samochodzie. Sparowanie obu elementów jest warunkiem do uruchomienia silnika lub samochodu (w przypadku pojazdów wyposażonych w napęd elektryczny). Jeżeli uwierzytelnienie się nie powiedzie, wówczas immobilizer blokuje zapłon, dopływ paliwa lub komputer sterujący pracą silnika. W rezultacie osoba, która nie posiada pasującego kluczyka, nie odjedzie samochodem. To dobre zabezpieczenie przeciwko złodziejom, ale również przeciwko osobom o szczególnym poczuciu humoru, które lubią przejechać się cudzym samochodem bez pozwolenia.
Co jeszcze warto wiedzieć?
Po krótkim wyjaśnieniu, czym jest immobilizer, warto przyjrzeć się temu gadżetowi nieco bliżej. Obecnie takie zabezpieczenie montowane jest fabrycznie w każdym samochodzie, więc nie trzeba do niego dopłacać. Nie trzeba też nic robić, ponieważ ochrona antykradzieżowa działa samoczynnie, bez ingerencji użytkownika. Wystarczy włożyć kluczyk do stacyjki lub zbliżyć gadżet do czytnika na kokpicie. Immobilizer jest dla samochodu jak odcisk palca - każdy model ma własny unikalny kod, który umożliwia sparowanie transpondera z centralą. Co ważne, jeżeli kod zostanie zmieniony (np. przez mechanika), wówczas zapasowe kluczyki przestaną pasować do samochodu.
Jak działa immobilizer?
Wiadomo już, czym jest immobilizer, więc teraz przyszła pora na technikalia. Zasada działania tego podstawowego systemu antykradzieżowego polega w istocie na wymianie danych pomiędzy elektronicznymi modułami wbudowanymi w samochód i kluczyk (ewentualnie w pilot w systemie keyless czy w breloczek w starszych samochodach).
Jak działa immobilizer krok po kroku? Uwierzytelnianie przebiega następująco:
- Kierowca wkłada kluczyk i uruchamia zapłon.
- Transponder w kluczyku wysyła sygnał (kod elektroniczny) do centrali w samochodzie.
- Jeżeli sygnał się zgadza, dochodzi do kolejnej wymiany danych - tym razem to centrala wysyła kod do kluczyka.
- Transponder w kluczyku sprawdza, czy kod jest właściwy.
- W przypadku zgodności kodów kluczyk zostaje rozpoznany jako właściwy - gaśnie kontrolka od immobilizera, system zdejmuje blokadę i można odjechać samochodem.
- Jeżeli uwierzytelnienie nie powiedzie się, wówczas system nie zdejmuje blokady i samochód zostaje unieruchomiony.
Cały proces zajmuje zaledwie kilka sekund, więc kierowca nawet go nie zauważa. Jednak kiedy pojawiają się problemy z immobilizerem, wówczas trudno przegapić taką usterkę i chodzi tutaj nie tylko o podświetloną lampkę ostrzegawczą na kokpicie.
Rodzaje immobilizerów
Pierwsze pomysły na zabezpieczenie auta przed kradzieżą pojawiły się już w 1919 roku. Wymyślono wówczas prosty system, który polegał na podłączeniu kabelków w odpowiedniej kolejności. Zabezpieczenie było tak skuteczne, że czasami nawet sam właściciel nie mógł uruchomić samochodu przez pomylenie kolejności podłączanych kabli. Bliższe współczesnym urządzeniom immobilizery wymagały wprowadzenia kodu PIN na klawiaturze lub naciskania przycisku centralki w odpowiedni sposób. Dzisiaj stosuje się znacznie wygodniejsze rozwiązania, które nie wymagają dobrej pamięci czy zaangażowania użytkownika.
Nowoczesne rodzaje immobilizerów
Wyróżniamy następujące rodzaje immobilizerów:
- transponderowe, wymagające włożenia kluczyka do stacyjki;
- systemy typu OEM, które wykorzystują oddziaływanie magnetyczne, składają się z kluczyka, zasilacza i anteny;
- kontaktowe, które odczytują sygnał po zbliżeniu kluczyka, pilota lub breloczka do czytnika w samochodzie;
- biometryczne uruchamiane odciskiem palca, czytnik znajduje się pod kokpitem lub tapicerką;
- uniwersalne, cyfrowe systemy montowane dodatkowo, które są odporne na najnowsze metody stosowane przez złodziei (np. kradzież "na walizkę").
Najczęstsze problemy z immobilizerem
Usterki immobilizera mocno dają się we znaki, przy czym najczęstszym objawem jest brak możliwości uruchomienia samochodu. Jeżeli rozrusznik nawet nie podejmuje prób odpalenia silnika, wówczas można podejrzewać właśnie awarię systemu antykradzieżowego. Z kolei jeżeli nie można odpalić silnika pomimo kręcącego się rozrusznika, wówczas usterka immobilizera jest tylko jedną z możliwych przyczyn.
Problemy z immobilizerem można rozpoznać również po takich objawach jak:
- świecąca się kontrolka od immobilizera,
- utrudnione zamykanie lub otwieranie drzwi,
- brak możliwości otwarcia/zamknięcia drzwi,
- brak możliwości przekręcenia kluczyka w stacyjce,
- problemy z działaniem fabrycznego alarmu.
Jak naprawić immobilizer?
W razie wystąpienia wyżej wymienionych objawów, nie trzeba wpadać w panikę. Najlepiej zacząć od sprawdzenia najprostszych rzeczy. Problemy z immobilizerem mogą być spowodowane wyczerpaniem baterii w kluczyku z wbudowanym transponderem. Jeżeli po wymianie baterii nadal nie można uruchomić silnika, wówczas można spróbować odpalić samochód za pomocą zapasowego kluczyka. Jeśli drugi kluczyk działa, wówczas przyczyną usterki może być uszkodzony chip transpondera w głównym kluczyku (wówczas najczęściej w ogóle nie można obrócić kluczyka w stacyjce). W tej sytuacji pozostaje zamówienie kluczyka zastępczego lub wymiana transpondera w serwisie.
Jak naprawić immobilizer, jeżeli wina leży po stronie centrali zamontowanej w samochodzie? W tym przypadku dochodzi do całkowitego unieruchomienia pojazdu i trzeba go odholować. Najlepiej skierować samochód prosto do warsztatu specjalizującego się w elektronice, ponieważ mogło dojść do awarii czujników lub komputera sterującego silnikiem. Czasami problem jest bardziej prozaiczny i wynika z uszkodzenia przewodów. W obu przypadkach nie obejdzie się bez wizyty u mechanika.
Jak sprawdzić, czy samochód ma immobilizer?
Samochód wyprodukowany po 1998 roku najpewniej będzie zabezpieczony przez immobilizer. Dla pewności można zerknąć do instrukcji pojazdu i sprawdzić, czy podczas uruchamiania samochodu podświetla się kontrolka immobilizera (auto z kluczem lub kłódką). Zdarza się jednak, że w używanym samochodzie poprzedni właściciel usunął zabezpieczenia, np. z powodu wymiany kluczyka lub błędu uwierzytelniania.
W takim razie jak sprawdzić, czy samochód ma immobilizer? Najpewniejszym rozwiązaniem jest udanie się do mechanika, który sprawdzi, czy zabezpieczenie znajduje się w samochodzie i działa poprawnie. Osoby, które chcą zrobić to samodzielnie, mogą odkręcić pokrywę stacyjki i poszukać pojedynczego przewodu z cewką. Można też ostrożnie rozebrać kluczyk i sprawdzić, czy w środku znajduje się nadajnik. Ciekawym sposobem jest owinięcie plastikowej obudowy kluczyka folią aluminiową. Jeżeli po takim "zabezpieczeniu" uda się odpalić samochód, wówczas najpewniej immobilizer został usunięty lub nie działa.